فرآیند ادراک مردان از محیط شهری بصورت کل به جزء است. یعنی ابتدا کلیت درک شده سپس به جزییات توجه میشود. اما در اغلب زنان فرآیند ادراک جزء به کل است. یعنی مردان ابتدا کلیات فرم بناها را درک می کنند و سپس جزییات را اما زنان ابتدا جزئیات و سپس کلیات را درک می کنند. البته باید توجه داشت که این فرآیند در چند ثانیه اتفاق می افتد و در نهایت هر دو گروه (زنان و مردان) یک واقعیت را تجربه می کنند اما از نظر ذهنی، ذهن هریک روی یک بخش تأکید دارد. روش اصلی پژوهش در این نوشتار روش توصیفی به همراه تحلیل محتوای کیفی و تحلیل داده های برداشت شده با روش مطالعات میدانی انجام شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد (تفاوت)های جنسیتی نمود بارزی در ادراک سه بعدی، جهت یابی در محیط شهر، نوع خوانایی محیط، مهارت نقشه خوانی و در نهایت روش های مسیر یابی و راهیابی پیدا می کنند. بنابراین مولفه های مذکور را می توان به عنوان اصلی ترین انگاره های (تفاوت)های ادراکی در محیط شهری به شمار آورد. البته همه اینها مرهون (تفاوت)ها در ساختار مغز انسانها بوده که البته هم برای زنان و هم برای مردان بصورت اکتسابی قابل تغییر است. در نتیجه با در نظر گرفتن و توجه به مولفه های بسیار ظریفی قادر خواهیم بود تا فضای مشترک مطلوب تری برای هر دو گروه طراحی نمائیم. در انتها با ارائه چند راهکار تلاش شده تا به این فضای مطلوب نزدیک شود.

(تفاوت)های جنسیتی در فضای عمومی شهری می توانند سر منشاء بسیاری از عوامل تاثیر گذار بر کیفیت محیط شهر باشند. بررسی این گزاره نیازمند درک دقیق از مفهوم ادراک محیط شهری است. تفسیر وتعبیر آنچه گیرنده های حسی ما از محیط پیرامون دریافت کرده اند، در مغز صورت می گیرد. این عمل، ادراک نام دارد که به شناخت می انجامد. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه (تفاوت)های جنسیتی شهروندان می تواند باعث تغییر برداشت حسی و در نهایت ادراک آنان از محیط شهری شده و عوامل و انگاره های این گونه ادراک کدامند؟ روش اصلی پژوهش در این نوشتار روش توصیفی به همراه تحلیل محتوای محتوای کیفی و تحلیل داده های برداشت شده با روش مطالعات میدانی انجام شده است. تحلیل محتوای تحقیقات و نظریه های موجود در زمینه عوامل برگرفته از (تفاوت)های جنسیتی نیز بخشی از روش این تحقیق بوده است. پس از تدوین مدل مفهومی تحقیق و بر اساس آن یافته های این پژوهش نشان می دهد (تفاوت)های جنسیتی نمود بارزی در ادراک سه بعدی، جهت یابی در محیط شهر، نوع خوانایی محیط، مهارت نقشه خوانی و در نهایت روش های مسیر یابی و راهیابی پیدا می کنند. بنابراین مولفه های مذکور را می توان به عنوان اصلی ترین انگاره های (تفاوت)های ادراکی در محیط شهری به شمار آورد. البته همه اینها مرهون (تفاوت)ها در ساختار مغز انسانها بوده که البته هم برای زنان و هم برای مردان بصورت اکتسابی قابل تغییر است. نکته مهم دیگر مرحله پیش از ادراک محیط یعنی احساس محیط است که توسط حواس پنجگانه دریافت می شود و در نتیجه به انگاره های مورد نظر این تحقیق، (تفاوت) در بکار گیری حس بینایی، لامسه، شنوایی، بویایی و چشایی را (البته با درجات اهمیت م(تفاوت)) در میان زنان و مردان را می افزاید.

به دلیل تأثیر فرهنگ بر شکلگیری مفهوم بزرگسالی، هدف این پژوهش تعیین تأثیر جنس بر ادراک جوانان ایرانی از نشانگرهای بزرگسالی است. بر همین اساس طی یک پژوهش کیفی و طرح پدیدارشناسی در سال 1395، از طریق روش نمونهبرداری هدفمند و ملاکی، 19 نفر ( 9 پسر و 10 دختر) از سنین 18 تا 25 سال، از میان دانشجویان شهر تهران انتخاب شدند و با آنها مصاحبه شد. تحلیل دادهها به روش کلایزی نشان داد مفهوم بزرگسالی شامل شش بعد است: تسلط شناختی هیجانی بر خود، مدیریت و تنظیم امور تا رسیدن به هدف، توانایی نقشآفرینی در خانواده، پایبندی به ارزشهای شخصی، دینی و اجتماعی، استقلال و انتقال نقش. بر اساس نتایج، نشانگرهای بزرگسالی از حالت هنجاریسنتی (رسیدن به 18 سالگی یا ازدواج) به مهارتهای فردی و تواناییهای خانوادگی تغییرکرده است. در دو بعد توانایی نقشآفرینی در خانواده و استقلال، زیرمقولههای اشتغال، حمایت مالی و روانیفکری از خانواده برای مردان و توانایی مراقبت و تربیت فرزند و حمایت روانیعاطفی از خانواده برای زنان ملاک مهمتری دانسته شد. همچنین در سایر ابعاد، زیرمقولههای رفتار سنجیده برای مردان و تابآوری و تسلط بر هیجان برای زنان با تأکید بیشتر بیان شد.

از آنجا که معماری کالبدی است بر پایه روابط درونی و بیرونی، محرمیت به عنوان یک مفهوم فرهنگی-اجتماعی در معماری همواره به صور گوناگون نمود داشته است. مطالعات نشان می دهد که فاصله ایجاد شده مابین لزوم شکل گیری محرمیت و چگونگی تجلی کالبدی آن وابسته به شرایط دوره تاریخی و یا موقعیت جغرافیایی، سبب شده است که علاوه بر کالبد محرمیت، چگونگی ادراک آن نیز به شدت متأثر از محیط فرهنگی باشد که در آن واقع شده است. بنابراین محرمیت مفهومی است که وجه ادراکی آن وابسته به فرهنگ و سبک زندگی و وجه کالبدی آن نمود یک مفهوم در معماری است. هدف اصلی تحقیق حاضر آن است که با شناسایی مؤلفه های محرمیت معماری و وجه تمایز آن متأثر از سبک زندگی در فرهنگ شرق و غرب، مبنایی برای آسیب شناسی مفهوم محرمیت در معماری معاصر تبیین نماید. بنابراین، پژوهشگران در پی پاسخگویی به این پرسش هستند که: سبک زندگی م(تفاوت) در دو فرهنگ شرق و غرب چه تمایزی را در مؤلفه های محرمیت معماری سبب شده است؟ پژوهش مبتنی بر روش توصیفی با رویکرد تحلیل محتوا، جهت دستیابی به نتیجه از استدلال منطقی بهره گرفته است. جمع آوری داده ها مطابق با مطالعات اسنادی و کتابخانه ای است. نتایج مؤید آن است که (تفاوت) در سبک زندگی و به تبع آن نوع نگاه به محرمیت سبب شده است که در فرهنگ شرق با تأکید بیشتر بر شخص با هدف ایجاد حرمت و ارزش، محرمیت به عنوان یک پدیده حقیقی دیده شود؛ اما در فرهنگ غربی، با دیدی اجتماعی و با هدف حفظ روابط انسانی به عنوان پدیده ای حقوقی مدنظر بوده است که همسو با خلوت و قلمروپایی است.  ,

مطالعه حاضر با هدف آزمون اثرات تعدیل کننده گروه های فرهنگی و جنسی در رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده و تنیدگی تحصیلی در بین دانشجویان دختر و پسر ایرانی و سوئدی انجام شد. 212 دانشجو (112 ایرانی: 34 پسر، 78 دختر؛ 100 سوئدی: 29 پسر، 71 دختر) به مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده (زیمت، دالم، زیمت و فارلی، 1988) و پرسشنامه تنیدگی تحصیلی (زاژاکووا، لینچ و اسپنشاد، 2005) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان دادند: 1) در دانشجویان ایرانی رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده و تنیدگی تحصیلی منفی و معنادار اما در دانشجویان سوئدی منفی و غیرمعنادار است، و 2) در دانشجویان ایرانی و سوئدی رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده و تنیدگی تحصیلی در دو جنس منفی و غیرمعنادار است. در مجموع، نتایج مطالعه حاضر در پیش بینی تجارب تحصیلی تنیدگی زا در دانشجویان بر عدم تشابه ویژگی های کنشی مفهوم حمایت اجتماعی در دو فرهنگ و در مقابل، بر تشابه ویژگی های کنشی حمایت اجتماعی ادراک شده در دو جنس تاکید کرد.

 زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس ازجمله بیماری­های مزمن است که زندگی افراد مبتلا را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد از این رو در این پژوهش، (تفاوت) ادارک پزشکان، بیماران و مراقبان بیماران مولتیپل اسکلروزیس از کیفیت­زندگی مورد بررسی و مقایسه تطبیقی قرار گرفته است.مواد و روش­ها: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی است، از بین تمام بیماران MS، مراقبان آنها و نورولوژیست­­های شهرستان مشهد، 66 نفر بیمار مبتلا به بیماری MS، 66 نفر نورولوژیست و 66 نفر از مراقبان بیماران مبتلا به MS  با نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسش نامه کیفیت زندگی مربوط به سلامت SF-36 پاسخ دادند. تحلیل یافته­ها با استفاده از آزمون های مقایسه میانگین و تحلیل واریانس انجام پذیرفت و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS استفاده گردید.یافته­ها: نتایج تحلیل واریانس نشان داد میزان کیفیت زندگی از نظر گروه بیماران 49/53، از نظر گروه مراقبان 35/50 و از نظر گروه پزشکان 34/49 می باشد. نتایج نشان می دهند که از دیدگاه بیماران در بین خرده­مقیاس­های کیفیت زندگی میانگین نمرات انرژی/خستگی در بین گروه ها (تفاوت) معنی داری دارد و بر اساس رتبه­بندی در دیدگاه بیماران، انرژی و خستگی، از دیدگاه مراقبان اختلال نقش به دلیل سلامت جسمی و از دیدگاه پزشکان اختلال نقش به دلیل سلامت جسمی، کمترین ضریب میانگین را در کیفیت زندگی بیمارانMS  دارند.نتیجه گیری: بین درک پزشکان، مراقبان و بیماران از کیفیت زندگی بیماران، (تفاوت) هایی از نظر شاخص­های ذهنی بیماری وجود دارد که می توان با ادراک مناسب آنها بر کیفیت حمایت از بیمار و زندگی او تأثیر گذاشت.

اهداف: صبر یک ویژگی روانی و ثبات درونی است که نتیجه آن مدیریت احساسات و هیجانات، توان تحمل سختی ها و سخت کوشی در کارهاست و استرس ادراک شده به درجه ای که افراد رویدادهای زندگیشان را غیرقابل پیش بینی، غیر قابل کنترل و پرفشار ارزیابی می کنند، اشاره دارد. این سه ویژگی در پژوهش های مختلف به عنوان مولفه های محوری در تجربه استرس معرفی شده اند. هدف این پژوهش تعیین نقش صبر با میانجی گری تمایز خود بر تنظیم هیجانی و استرس ادراک شده در پرستاران بوده است. روش ها: پژوهش از نوع همبستگی با مدل تحلیل مسیر بود. افراد نمونه شامل 200 نفر پرستار شاغل در بیمارستان های شهر تهران بودند، که از طریق روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای بکار برده شده برای سنجش متغیرهای پژوهش عبارت بودند از: مقیاس سنجش صبر حسین ثابت، مقیاس تمایز یافتگی اسکورون (DSI-R)، مقیاس تنظیم هیجانی گراس و جان (ER) و مقیاس استرس ادراک شده کوهن (PSS). تحلیل داده ها از طریق نرم افزارSPSS-21 و AMOS انجام گرفت. یافته ها: ارتباط صبر به طور مستقیم با استرس ادارک شده (47/0-=β ، 001/0= p) و تنظیم هیجانی (14/0=β ، 04/0= p) از نظر آماری معنی دار بود اما ارتباط صبر با استرس ادارک شده و تنظیم هیجانی با میانجی گری تنظیم خود از نظر آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که صبر به صورت مستقیم با استرس ادراک شده و تنظیم هیجانی همبستگی دارد و تمایز از خود در این ارتباط نقش میانجی گری ندارد.

هدف: سایکوآکوستیک، ویژگی های فیزیکی صوت را به احساس و درک برخاسته از آن مربوط می سازد. در این مطالعه، کمترین (تفاوت) محسوس (JND) در شدت، فرکانس و زمان صوت بررسی می گردد.روش: مطالعه مقطعی– تحلیلی حاضر روی 28 فرد طبیعی راست دست (14 مرد و 14 زن) در محدوده سنی 30-18 انجام شد. این افراد به طور تصادفی از بین کسانی که سابقه هیچ گونه بیماری یا جراحی گوش، اختلال عصب شناختی و مشکلات شنوایی، گفتاری و زبانی نداشتند، انتخاب شدند. با انجام سه آزمایش «تمایز شدت»، «تمایز فرکانس» و «کشف وقفه» صوت، JND به نسبت سطح شدت محرک، کمترین اختلاف فرکانس قابل تشخیص به نسبت فرکانس تحریک، و کوتاه ترین زمان وقفه قابل کشف به نسبت سطح شدت تحریک، اندازه گیری و بر اساس گوش تحت بررسی و جنسیت افراد تحلیل شد.یافته ها: در آزمایش های «تمایز شدت» و «کشف وقفه» با افزایش سطح شدت تحریک ارایه شده، JND در شدت صوت و کوتاه ترین زمان وقفه قابل کشف، بهبود (کاهش) یافت. در آزمایش «تمایز فرکانس» با افزایش فرکانس تحریک در باندهای اکتاوی، JND فرکانس افزایش نشان داد و گوش تحت بررسی و جنسیت فرد بر نتایج تاثیری نداشت. نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر موید نتایج مطالعات قبلی در این زمینه است و می تواند به عنوان مبنای مطالعات پژوهشی مرتبط و نیز ارزیابی های بالینی اختلالات شنوایی قرار گیرد.

زمینه و هدف: انتخاب رنگ مناسب و هماهنگ کردن رنگ ترمیم با دندان های طبیعی یکی از مشکلات دندانپزشکی زیبایی است. هدف از این مطالعه مقایسه (تفاوت) و تغییر پذیری در ادراک رنگ در دانشجویان دانشکده دندانپزشکی رفسنجان در سال 1382 می باشد.روش پرورشی: 122 دانشجو 62) پسر و شصت دختر( به صورت سرشماری و با دید طبیعی انتخاب شدند. در این مطالعه توصیفی- مقطعی از یک راهنمای رنگ ویتا و Z-100 استفاده شد. راهنمای رنگ ویتا دارای 16 رنگ م(تفاوت) است که به شکل تصادفی از شماره 16-1 نام گذاری شدند. از راهنمای رنگ Z-100 چهار رنگ C3، A3، B2، D4 به صورت تصادفی انتخاب و با حروف A,B,C,D مشخص و به عنوان نمونه رنگ مورد آزمایش نام گذاری شدند. هر دانشجو می بایست رنگ یک سوم میانی هر نمونه رنگ مورد آزمایش را با رنگ بدنه نمونه های رنگ ویتا مقایسه و رنگ مناسب را انتخاب کند. این آزمایش در شرایط کاملا یکسان و در زیر نور طبیعی انجام گرفت و دو و چهار ماه بعد نیز عینا تکرار شد و در پرسشنامه ثبت گردید، در ضمن جنس، سال تحصیلی و سابقه استفاده از عینک و لنز نیز یادداشت شدند. میانگین انتخاب رنگ صحیح با استفاده از آزمون آماری t مورد مقایسه قرار گرفتند.یافته ها: نتایج حاصله نشان داد که میزان فراوانی انتخاب صحیح رنگ در مرحله اول، دوم و سوم به ترتیب 252 برابر %51.6، 265 معادل %54.3 و 287 برابر %58.8 بود. (تفاوت) آماری بین مرحله اول و دوم و بین مرحله دوم و سوم معنی دار نبود ولی بین مرحله اول و سوم، معنی دار بود (P<0.05). در گروه پسران میانگین تعداد انتخاب صحیح از چهار رنگ به ترتیب 1.91، 1.99، 2.23 و در گروه دختران به ترتیب 2.23، 2.35، 2.47 به دست آمد که اختلاف بین آن ها در هر مرحله معنی دار نبود. همچنین (تفاوت) معنی داری بین میانگین تعداد انتخاب صحیح رنگ بر اساس جنس، سال تحصیلی و سابقه استفاده از عینک و لنز در هر مرحله وجود نداشت.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که در مجموع دانشجویان توانستند 54.9 انتخاب رنگ صحیح انجام دهند، بین دختران و پسران (تفاوت) معنی داری وجود نداشت و تعیین رنگ به وسیله چشم انسان به طور معنی داری تغییرپذیر بود.

این پژوهش با هدف بررسی (تفاوت) ادراک مدیران و دبیران از عوامل انگیزش شغلی دبیران صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شامل تمامی مدیران و دبیران مقطع متوسطه آموزش و پرورش شهرستان های لامرد و مهر (82 مدیر و 265 دبیر) در سال تحصیلی 90-91 بودند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران (68 نفر مدیر و 157 نفر معلم) و با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ای بدست آمد. برای گردآوری اطلاعات از مدیران و دبیران، از پرسشنامه محقق ساخته شامل 12 سوال که نیازهای وجود، تعلق و رشد را می سنجید و بر اساس نظریه آلدرفر تهیه شده بود، استفاده گردید. روایی محتوایی و ظاهری آن به تایید متخصصان رسید. و نتایج مربوط به پایایی آن که حاصل اجرای آزمون آلفای کرونباخ بود، برای مدیران 0.83 و برای دبیران 0.79 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی و تحلیل واریانس دو عاملی (دو طرفه) صورت گرفت. نتایج پژوهش در سطح معنی داری 0.05 نشان داد که بین ادراک مدیران و دبیران از عوامل انگیزشی در نیاز های وجود، و از لحاظ جنسیت و سطح تحصیلات (تفاوت) معنی داری وجود ندارد. اما بین ادراک مدیران و دبیران از عوامل انگیزشی در نیاز های تعلق و رشد، و با سابقه کار مختلف، (تفاوت) معنی داری وجود دارد، بطوری که میانگین ادراک مدیران از عوامل انگیزشی در نیازهای تعلق و رشد از دبیران بیش تر است.با توجه به یافته های پژوهش، در نیازهای تعلق و رشد، شکاف بیش تری بین ادراک مدیران و دبیران از عوامل انگیزشی وجود دارد.